Proper

"Suchość w ustach"

Jeśli niedostatek śliny utrudnia nam nie tylko polizanie koperty przed zaklejeniem, ale nawet swobodne mówienie — niewątpliwie potrzebujemy jakiejś metody nawilżania jamy ustnej. Zacznijmy od wizyty u lekarza, który pomoże wyjaśnić, skąd bierze się ta przykra przypadłość. W aptekach dostępne są różne marki tak zwanej sztucznej śliny, a także środki pobudzające wydzielanie śliny. W nawilżaniu ust pomoże oczywiście picie dużych ilości wody. Poniżej - jeszcze kilka przydatnych sposobów.

O co chodzi?
Błony śluzowe w jamie ustnej wysychają, gdy ślinianki nie produkują wystarczającej ilości śliny. Suchość w ustach może być efektem przyjmowania niektórych leków, promieniowania, chemioterapii, a także chirurgicznego usuwania nowotworów jamy ustnej. Przyczyną bywa też choroba autoimmunologiczna, tak zwany zespół Sjógrena, polegająca na tym, że układ odpornościowy atakuje między innymi gruczoły ślinowe, powodując ich zanik. Suchość w ustach może się wiązać z wiekiem: doświadcza jej około 40 procent osób powyżej 65 roku życia. Ślina chroni nas przed infekcjami jamy ustnej i próchnicą zębów; suchość ust może więc powodować nieświeży oddech, bolesność jamy ustnej, infekcje bakteryjne i grzybicze, a także psucie się zębów.

Czy iść do lekarza?
Jeżeli odczuwasz nieprzyjemną suchość w ustach dłużej niż przez kilka dni, powiedz o tym swojemu lekarzowi albo dentyście - zwłaszcza jeśli utrudnia to lub uniemożliwia jedzenie czy mówienie, albo jeśli śluzówki są zaczerwienione i podrażnione. Nie zapomnij porozmawiać z lekarzem o zażywanych lekach - być może to one są źródłem problemu.

Zajrzyj do apteczki
Wiele leków może być przyczyną suchości w ustach — są wśród nich preparaty antyhistaminowe, środki udrożmające górne drogi oddechowe, enalapril (Innovate), fluoksetyna (Prozac), amlodypina (Istin) i paroksetyna (Seroxat). Jeśli regularnie zażywasz jakieś lekarstwa — przeczytaj uważnie ulotki dołączone do opakowań i sprawdź, czy ten problem nie jest wymieniony wśród skutków ubocznych. Jeśli tak - zapytaj lekarza, czy może przepisać ci inny lek o podobnym działaniu.

Wystarczy, że dodasz wody
•  Zawsze miej pod ręką butelkę z wodą i popijaj z niej regularnie. Każdym łykiem przepłucz usta, zanim połkniesz wodę.
•  Jeśli dodasz do wody odrobinę soku z cytryny albo limonki lub 1/2 łyżeczki jabłkowego octu winnego - uzyskasz napój pobudzający wydzielanie śliny.

Zmuś ślinianki do pracy
•  Żuj bezcukrową gumę do żucia albo ssij bezcukrowe twarde cukierki - to pobudza wydzielanie śliny. Guma, zawierając xylitol, pomaga także zwalczać bakterie powodujące próchnicę.
•  Wśród przypraw stojących na stole umieść również ostrą paprykę chili. Te same substancje, które sprawiają, że po połknięciu ostrego kęsa łzawią ci oczy, uruchomią także ślinianki.

Unikaj wysuszaczy...
•  Ogranicz picie kawy i innych napojów zawierających kofeinę oraz alkoholu. Mają one właściwości moczopędne, a częściej oddając mocz pozbawiasz organizm większej ilości płynów.
•  Odstaw napoje gazowane, nawet te bez kofeiny. W suchych ustach nie masz dosyć śliny, żeby poradzić sobie z obecnymi w nich kwasami.
•  Unikaj bardzo słonych potraw i bardzo kwaśnych napojów, na przykład soku pomarańczowego czy lemoniady. Przy suchości w ustach takie potrawy i napoje mogą sprawiać ci ból. Pij sok jabłkowy lub gruszkowy, albo napoje mleczne.
•  Jedz jak najmniej słodyczy.
•  Rzuć palenie. Dym tytoniowy wysusza śluzówki. Nawilżaj powietrze.
•  Żeby usta nie wysychały w nocy, używaj w sypialni nawilżacza — zwłaszcza wtedy, kiedy działa ogrzewanie.

Dbaj o zęby i higienę
•  Wybierz pastę do zębów, która nie zawiera SLS (czyli sodium lauryl sulfate) — substancji mogącej podrażniać suche śluzówki. SLS jest składnikiem większości past, ale w aptece na pewno uda ci się kupić pastę, która go nie zawiera.
•  Szczotkuj zęby dokładnie i czyść je nicią dentystyczną. Jednym z zadań śliny jest usuwanie z ust pozostałych resztek jedzenia. Kiedy twoje usta są suche, resztki nie są wypłukiwane i łatwiej o próchnicę.

Zamknij usta
Kiedy oddychasz przez nos, powietrze, które wpływa do płuc, zostaje najpierw nawilżone. Jeśli masz katar albo zatkane zatoki — zaczynasz oddychać przez usta i wtedy wdychane powietrze jest suche. Postaraj się jak najszybciej udrożnić zatoki i pozbyć się objawów alergii — dzięki temu unikniesz wysychania ust.

Dobrze wypłucz
Jeżeli masz zwyczaj używania płynu do płukania ust, wybierz taki, który nie zawiera alkoholu wysuszającego usta i podrażniającego już i tak wrażliwe śluzówki. Taki płyn możesz zrobić sam, rozpuszczając szczyptę soli i szczyptę sody oczyszczonej w niewielkim kubku ciepłej wody. Dokładnie wypłucz nim usta i wypluj. Roztwór ten przeciwdziała zakwaszeniu jamy ustnej i wymywa zakaźne drobnoustroje.